رابطه عدالت سازمانی و حمایت سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی در کارکنان بانک ملت شهر شیراز

چکیده تحقیق حاضر در صدد است که نشان دهد آیا توجه به دو مقوله عدالت سازمانی و حمایت سازمانی در بانک ملت می تواند زمینه لازم برای بروز رفتار شهروندی سازمانی از جانب کارکنان را فراهم آورد یا خیر؟ بدین منظور عدالت سازمانی و ابعاد آن) 1-عدالت رویه ای ،2-عدالت توزیعی، 3-عدالت تعاملی و 4-عدالت اطلاعاتی ) و حمایت سازمانی و تاثیر آنها بر ابعاد پنجگانه رفتار شهروندی سازمانی (1-نوع دوستی ،2- وجدان ،3-رادمردی ،4-ادب و نزاکت و 5-فضیلت مدنی) در بانک ملت مورد مداقه قرارگرفت .همچنین با توجه به پیشینه تحقیقات قوی در خصوص نقش متغیرهای جمعیت شناختی مشتمل بر جنسیت ، سن ، سابقه خدمت و میزان تحصیلات بر رفتار شهروندی سازمانی ، تاثیر این متغیرها و رابطه ای که می توانند بر بروز رفتار شهروندی سازمانی داشته باشند مورد بررسی قرار گرفته است. تحقیق حاضر از نوع توصیفی – همبستگی می باشدو در بر گیرنده سه فرضیه اصلی است که فرضیه اصلی اول و سوم خود شامل چهار فرضیه فرعی می باشند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه می باشد که مشتمل بر: 1- پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی لی و آلن (2002) می باشد و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ 87/0 بدست آمده است. 2- پرسشنامه عدالت سازمانی کلکوئیت (2001) که پایایی آن برای هر یک از ابعاد آن به ترتیب عدالت رویه ای 9/0 ، عدالت توزیعی 87/0 ، عدالت تعاملی 75/0 ، عدالت اطلاعاتی 71/0 و برای کل پرسشنامه 92/0 با استفاده از آلفای کرونباخ بدست آمده است. 3- پرسشنامه حمایت سازمانی آیزنبرگر و همکاران (1984) که با استفاده از الفای کرونباخ پایایی آن 74/0 گزارش گردیده است. جامعه آماری مشتمل بر کلیه کارکنان صفی بانک ملت شیراز که در مجموع 738 نفر را شامل می گردد . نمونه با استفاده از فرمول کوکران 250 نفر انتخاب شده است. داده ها بااستفاده از شاخص های آمار توصیفی و استنباطی و به کمک نرم افزار sas مورد تحلیل قرار گرفت.آمار توصیفی مورد استفاده شامل میانگین ، انحراف معیار ،جداول و نمودارها و آمار استنباطی در بر گیرنده ضریب همبستگی پیرسون ، آزمون تی دو نمونه مستقل ، آزمون تحلیل واریانس تک راهه و آزمون تعقیبی دانکن می باشد. یافته های حاصل از تحلیل داده ها در مورد فرضیه اصلی اول نشان می دهد که رابطه معنا داری میان عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی وجود دارد . این رابطه در خصوص دو بعد نوع دوستی و رادمردی چشمگیر تر است. در زمینه ارتباط میان ابعاد چهارگانه عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی این رابطه در خصوص ابعاد عدالت رویه ای و تعاملی در قیاس با دو بعد دیگر یعنی توزیعی و اطلاعاتی بارزتر است.با نظری بر یافته های حاصل از تحلیل فرضیه اصلی دوم خواهیم دید که رابطه مثبت و معنی داری میان حمایت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل فرضیه اصلی سوم که به بررسی رابطه متغیر های جمعیت شناختی و رفتار شهروندی سازمانی می پردازد نشان می دهد که جنسیت هیچ نقشی در بروز رفتار شهروندی سازمانی ندارد ولی سایر ابعاد یعنی سن ، سابقه خدمت و میزان تحصیلات رابطه معنا داری با رفتار شهروندی سازمانی دارند. لذا با توجه به نتایج حاصله می توان گفت که ادراک عدالت سازمانی و حمایت سازمانی بر بروز رفتار شهروندی سازمانی کارکنان بانک ملت شهر شیراز تاثیر بسزایی دارد ولی چگونگی پیاده سازی عدالت سازمانی و حمایت سازمانی با توجه به توقعات کارکنان جای بحث و تامل دارد. واژ گان کلیدی: حمایت سازمانی ،رفتار شهروندی سازمانی، عدالت سازمانی، عدالت رویه ای ، عدالت توزیعی ،عدالت تعاملی ،عدالت اطلاعاتی